Bireysel emeklilik sistemi nedir?
Bireysel emeklilik sistemi, ki?ilerin çal??t?klar? dönemdeki hayat standartlar?n? emeklilik dönemlerinde de devam ettirmeleri için bugünden düzenli birikim yapma imkan? sa?layan, devlet katk?s?yla desteklenmi? bir tasarruf ve yat?r?m sistemidir.
Sosyal Güvenlik Kurumundan hak kazanaca??m emeklilik imkân?m varken, neden bireysel emeklilik sistemini tercih edeyim?
Çal??t???n?z dönemde sahip oldu?unuz mevcut hayat standartlar?n?z?, emeklilik döneminizde sadece Sosyal Güvenlik Kurumundan alaca??n?z emekli maa?? ile devam ettirmeniz mümkün olmayabilir. Bu sebeple bireysel emeklilik sistemini; emeklilik döneminizde size ek bir gelir sa?layan, o dönemdeki refah seviyenizi art?rmay? amaçlayan, sosyal güvenlik sisteminin bir tamamlay?c?s? olarak görmelisiniz.
Hiçbir sosyal güvenlik kurumuna dâhil olmayanlar için de bireysel emeklilik sistemi, emeklilik dönemlerinde sahip olacaklar? tek gelir kayna?? olarak dü?ünülmelidir.
Bireysel emeklilik sistemi güvenli mi?
Bireysel emeklilik sisteminde denetim mekanizmas? son derece sa?lam ve güvenlidir.
Emeklilik ?irketlerinin faaliyetleri T.C. Hazine Müste?arl??? taraf?ndan denetlenir. ?irketlerin y?lda en az bir kere ba??ms?z d?? denetim yapt?rmas? zorunlu oldu?u gibi, fonlar?n hesap ve i?lemleri, üçer ayl?k dönemler itibariyle ba??ms?z d?? denetime tabidir. ?irketlerin günlük faaliyetleri ise Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) taraf?ndan elektronik ortamda izlenir.
Kat?l?mc?lar?n bireysel emeklilik hesaplar?, emeklik ?irketlerinin mali bünyesinden ba??ms?z olarak Takasbank nezdinde saklan?r. Emeklilik ?irketlerinin iflas etmesi durumunda kat?l?mc? Takasbankta saklanan birikimini bir di?er emeklilik ?irketine aktararak sistemde kalmaya devam edebilir.
Fon malvarl??? rehnedilemez, portföye ili?kin olarak yap?lan i?lemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü ?ah?slar taraf?ndan haczedilemez ve iflas masas?na dahil edilemez. Fonlar?n ve portföy yöneticilerinin faaliyetleri ise Sermaye Piyasas? Kurulu taraf?ndan y?lda en az bir kere denetimden geçer.
Sosyal Güvenlik Kurumuna ödendi?im primleri, süreleri ve haklar? bireysel emeklilik sistemine aktarabilir miyim?
Bireysel emeklilik sistemi, sosyal güvenlik sisteminin alternatifi de?ildir, sistemi tamamlay?c? niteliktedir. Sisteme kat?lanlar?n Sosyal Güvenlik Kurumuyla olan ili?kileri de?i?meden devam eder. Sosyal güvenlik ve bireysel emeklilik sistemlerine yap?lan ödemeler birbirinden ba??ms?zd?r ve haklar ile kazan?mlar?n sistemler aras? aktar?lmas? mümkün de?ildir.
Kimler bireysel emeklilik sisteminden faydalanabilir?
Fiil ehliyetine sahip olan, 18 ya? üzerindeki herkes bireysel emeklilik sistemine kat?labilir.
En az ne kadar ödeyerek sisteme giri? yapabilirim?
Seçece?iniz ürünlerde asgari katk? pay? tutarlar? tan?mlanm??t?r. En az bu tutarlar kadar, ödeme yapabilirsiniz. Ödemelerinizde üst bir limit yoktur.
Her y?l düzenli katk? pay? ödemelerimde enflasyona ba?l? art?? olur mu?
TL olarak gerçekle?tirdi?iniz düzenli katk? paylar?n?z, aksi bir yaz?l? talimat vermedi?iniz müddetçe, her y?l Aral?k ay?nda (Kas?m sonu itibariyle) TÜ?K taraf?ndan aç?klanan y?ll?k uçtan uca TÜFE art?? oran? baz al?narak art?r?l?r ve tam say?ya yuvarlan?r. Düzenli katk? pay? tutar?n?z?n asgari katk? pay?ndan az olmas? durumunda, asgari katk? pay? tutar? düzenli katk? pay?n?z olarak esas al?n?r.
Dövize endeksli olarak gerçekle?tirdi?iniz düzenli katk? paylar?n?zda ise art?? uygulanmaz.
Ne zaman emeklili?e hak kazan?r?m?
Sistemde en az 10 y?l süreyle kal?p, 56 ya??n? tamamlayarak emeklili?e hak kazanabilirsiniz.
Emeklilik dönemimde birikimim ne olur? Ne kadar maa? al?r?m?
Elde edece?iniz emeklilik birikimi ve alaca??n?z maa?, sisteme giri? ya??n?za, ödedi?iniz katk? pay? tutar?na, fonlar?n?z?n getirilerine ba?l? olarak de?i?iklik gösterir.
Emeklilik ?irketleri, T.C. Hazine Müste?arl??? taraf?ndan belirlenen ?artlara ve plan özelliklerine göre olu?turulmu? projeksiyon hesaplamalar?na göre tahmini emeklilik birikimi ve maa?? öngörüsü sunar.
Emekli oldu?umda birikimimi nas?l de?erlendirebilirim?
Emeklili?e hak kazand???n?zda,
- Birikimlerinizi bireysel emeklilik sistemi içinde kalarak, programl? geri ödeme ?eklinde alabilirsiniz. Bu durumda, plan de?i?ikli?i yoluyla emeklilik gelir plan?na dâhil olursunuz. Birikimlerinizi, y?ll?k gelir sigortas? sözle?mesine aktarabilir ve size sunulacak düzenli gelir alternatiflerinden faydalanabilirsiniz.
- Birikimlerinizi toplu olarak alabilirsiniz.
- Hak kazanm?? oldu?unuz birikimlerinizi yukar?da belirtilen seçenekler aras?nda payla?t?rabilir ya da emeklilik karar?n?z? erteleyerek, bireysel emeklilik sisteminde katk? pay? ödemeye devam edebilirsiniz.
Birden fazla hesab?n?z olmas? durumunda, ayn? ?irkette veya farkl? ?irketlerde bulunan hesaplar?n?z? emeklilik hakk? kulland???n?zda birle?tirebilirsiniz.
Ba?kas?n?n ad?na katk? pay? yat?rabilir miyim?
Evet. E?iniz, 18 ya??ndan büyük çocu?unuz ya da diledi?iniz herhangi biri ad?na katk? pay? yat?rabilirsiniz ama kendi ad?n?za olan sözle?meyi ba?kas?na devredemezsiniz.
Birden fazla emeklilik sözle?mesine sahip olabilir miyim?
Ayn? ?irkette veya farkl? ?irketlerde birden fazla bireysel, gruba ba?l? bireysel sözle?meniz veya i?veren grup emeklilik sözle?mesi kapsam?nda ad?n?za aç?lm?? sertifikan?z bulunabilir.
Bireysel emeklilik sisteminde garanti edilen bir getiri düzeyi var m??
Bireysel emeklilik sistemi getiri garantisi öngörmez. Farkl? yat?r?m profillerine uygun çok çe?itli emeklilik yat?r?m fonu alternatifleri sunulur. Bu alternatifler aras?ndan yat?r?m profiliniz ve tercihlerinize en uygun fonlar? seçmeniz için size yol gösterilir.
Daha yüksek birikime sahip olmak için ne yapmal?y?m?
Birikimlerinizi artt?rmak için;
- Katk? paylar?n?z? düzenli ödeyebilir,
- Fon getirilerinizi takip ederek, gerekli gördü?ünüzde fon da??l?m?n?z? de?i?tirebilir,
- Daha fazla katk? pay? yat?rabilir,
- Ara ödemeler yapabilirsiniz.
Sistemden emekli olmam veya ayr?lmam durumunda vergi kesintisi yap?l?r m??
Emeklili?e hak kazand???n?zda ya da sistemden ayr?ld???n?zda emeklilik birikiminizin sistemde elde edilen yat?r?m getirisine isabet eden k?sm? üzerinden gelir vergisi kesintisi yap?l?r.
| Durum | Gelir vergisi stopaj? (Yat?r?m getirisine isabet eden tutar üzerinden) |
| Sistemde 10 y?l kalma ve 56 ya??n? doldurma | %5 |
| Sistemden ya?am kayb?, sakatl?k, tasfiye gibi zorunlu hallerden dolay? ayr?lma | %5 |
| Sistemden, 10 y?l süreyle katk? pay? ödeyip, 56 ya? ko?ulunu yerine getirmeden ayr?lma | %10 |
| Sistemden, 10 y?l süreyle katk? pay? ödemeden ve 56 ya? ko?ulunu yerine getirmeden ayr?lma | %15 |
Bireysel emeklilik sistemine yapt???m ödemeler nerelerde de?erlendirilir?
Katk? paylar?n?z, emeklilik yat?r?m fonlar?nda de?erlendirilir. Emeklilik yat?r?m fonu, riskin da??t?lmas? ve inançl? mülkiyet esaslar?na göe i?letilmesi amac?yla olu?turulan ödedi?iniz katk? paylar?yla ilgili mal varl???d?r.
Emeklilik ?irketleri taraf?ndan kurulan emeklilik yat?r?m fonlar?, profesyonel fon yönetim ?irketleri taraf?ndan yönetilir. Böylece emeklilik yat?r?m fonlar? ile düzenli tasarrufta bulunma, fon yönetim ?irketlerinden profesyonel hizmet alma ve di?er yat?r?m fonlar?nda olmayan vergisel avantaj elde etme imkân?na sahip olursunuz.
Fonun mal varl???; Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yat?r?m Sistemi Kanunu, Sermaye Piyasas? Kanunu, emeklilik sözle?mesi, fon iç tüzü?ü ve ilgili di?er mevzuatta belirtilen amaçlar d???nda kullan?lamaz.
Fon mal varl??? rehnedilemez, teminat gösterilemez, üçüncü ?ah?slar taraf?ndan haczedilemez ve iflas masas?na dâhil edilemez.
Emeklilik yat?r?m fonlar?n?n di?er yat?r?m fonlar?na göre avantajlar? neler?
Di?er yat?r?m fonlar?ndan farkl? olarak; emeklilik yat?r?m fonlar?n?n kazançlar? gelir vergisi ve kurumlar vergisinden istisnad?r.
Bireysel emeklilik sisteminde kesintiler neler?
Bireysel emeklilik mevzuat?na göre emeklilik ?irketleri, bireysel emeklilik faaliyetlerinin gerektirdi?i masraflar?n? kar??lamak amac?yla üç farkl? kesinti uygulayabilir. Emeklilik ?irketleri yasal limitler dâhilinde bu kesintilerde farkl? uygulamalara sahiptir.
Giri? aidat?:
Bireysel emeklilik sistemine girdi?inizde pe?in olarak, birikimlerinizi ba?ka ?irkete aktard???n?zda ya da sistemden ayr?ld???n?zda ertelenmi? olarak giri? aidat? al?nabilir. Ayn? ?irkette birden fazla sözle?meniz varsa sadece ilk sözle?meniz için giri? aidat? tahsil edilebilir.
Giri? aidat?n?n sisteme girdi?inizde pe?in olarak al?nan k?sm?, teklifin imzaland??? veya mesafeli sat??ta teklifin onayland??? tarihte geçerli ayl?k brüt asgari ücretin %10undan fazla olamaz.
Pe?in ve ertelenmi? olarak al?nan giri? aidatlar?n?n toplam? teklifin imzaland??? veya onayland??? tarihte geçerli ayl?k brüt asgari ücretin; sözle?menin yürürlük tarihinden itibaren,
- 3 y?ldan önce ?irketten ayr?lanlar için %75inden,
- 3-6 y?l içinde ayr?lanlar için %50sinden,
- 6-10 y?l içinde ayr?lanlar için %25inden fazla olamaz.
Giri? aidat?n?n sisteme girdi?inizde pe?in olarak al?nan k?sm?, teklifin imzaland??? veya mesafeli sat??ta teklifin onayland??? tarihte geçerli ayl?k brüt asgari ücretin %10undan fazla olamaz.
Emeklilik sözle?mesinin yürürlük tarihinden itibaren 10. y?l?n? dolduranlardan, ya?am kayb? veya sakatl?k nedeniyle ya da emeklilik hakk?n? kullanarak ayr?lanlardan ertelenmi? ?ekildeki giri? aidat? tahsil edilemez.
Yönetim gideri kesintisi:
Bireysel emeklilik hesab?na yat?rd???n?z her bir katk? pay? üzerinden azami yüzde 2 oran?nda yönetim gideri kesintisi al?nabilir.
Ödemeye ara vermeniz durumunda ara verme süreniz boyunca birikiminizden, ara verdi?iniz her tam ay için 2 TLyi a?mayacak ?ekilde ek yönetim gideri kesintisi al?nabilir.
Fon toplam gider kesintisi:
Fon net varl?k de?eri üzerinden hesaplanmak suretiyle fon gruplar?na göre üst s?n?r? farkl?la?an oranlarda fon toplam gider kesintisi al?nabilir.
- Para piyasas? fonlar?ndan azami günlük yüzbinde 3 (y?ll?k 1,09),
- Kamu, özel sektör, uluslararas? borçlanma araçlar?, k?ymetli madenler ve endeks fonlar?ndan azami günlük yüzbinde 5,25 (y?ll?k 1,91),
- Hisse ve di?er fonlardan azami günlük yüzbinde 6,25 (y?ll?k 2,28) oran?nda fon toplam gider kesintisi yap?labilir.
Hesab?mla ilgili bilgilere diledi?im zaman ula?abilir miyim?
Emeklilik ?irketlerinin internet sitelerinde sizin ad?n?za olu?turdu?u ?ifreli alanlara giri? yaparak, hesab?n?za ula?abilir; birikiminizin durumunu, fon getirilerinizi, ödeme dönemlerinizi takip edebilir, hesab?n?zla ilgili i?lemleri gerçekle?tirebilirsiniz.
Bireysel emeklilik hesaplar?n?z Takasbank nezdinde tutuldu?undan, fon paylar?n?z? size verilecek Takasbank ?ifresi ile günlük olarak izlemeniz de mümkündür.
Birikimlerim ve fonlar hakk?nda düzenli bilgi sa?l?yor musunuz?
Ödedi?iniz katk? paylar?, sahip oldu?unuz fonlar, getirileri ve birikimleriniz ile ilgili bilgilere emeklilik ?irketlerinin internet siteleri ve ça?r? merkezlerinden ula?abilirsiniz. Ayr?ca, emeklilik ?irketleri hesap dönemleri sonunda Y?ll?k Hesap Bildirim Cetveli ve üç ayda bir Fon Bülteninin size ula?mas?n? sa?lar.
Hangi fonlar? seçebilirim? Seçti?im fonlar? de?i?tirebilir miyim?
Emeklilik plan?n?z çerçevesinde, yat?r?m profilinize ve tercihlerinize göre diledi?iniz fonlar? seçme hakk?n?z bulunur.
Fon getirilerini takip ederek birikimlerinizin ve katk? paylar?n?z?n fonlar aras?ndaki da??l?m oranlar? veya tutarlar?n? da y?lda 6 kez de?i?tirebilirsiniz.
Sistemden zorunlu nedenlerle ayr?lmak zorunda kal?rsam ne olur?
Sistemden ya?am kayb?, sakatl?k, tasfiye gibi zorunlu hallerden dolay? ayr?lman?z durumunda, birikiminizin sistemde elde edilen yat?r?m getirisine isabet eden k?sm? üzerinden gelir vergisi kesintisi ödeyerek, birikimlerinizi alabilirsiniz.
Emeklilik sözle?mesi devam ederken ya?am kayb? durumunda ödeme, Medeni Kanun hükümleri sakl? kalmak kayd?yla, tayin etti?iniz ve sözle?mede belirtti?iniz lehtar veya lehtarlara yap?l?r. ?stedi?iniz ki?i(leri) lehtar olarak tayin edebilir ve sözle?me süreniz boyunca diledi?iniz zaman de?i?tirebilirsiniz. Lehtar tayin etmemi?seniz ya?am kayb?n?z halinde hak sahibi, kanuni varislerinizdir.
Ödemeye ara verebilir miyim?
Mali durumunuzda beklenmedik geli?meler olabilir. Bu dönemlerde katk? pay? ödemeye ara verebilirsiniz.Vadesinde ödemedi?iniz katk? pay?n?n ödeme tarihini takip eden 3 ay içinde, ilgili hesaba herhangi bir ödeme yapmaman?z durumunda, ilgili sözle?mede ödemeye ara verildi?i kabul edilir.
Sözle?meden vazgeçebilir miyim?
Teklif formunun imzalanmas?n? veya teklifin onaylanmas?n? takip eden 60 gün içinde vazgeçebilirsiniz. Vazgeçmeniz durumunda, bildiriminizin ?irkete ula?t??? tarihten sonra verilen ödeme talimatlar? iptal ettirilir ve yapt???n?z tüm ödemeler fon toplam gider kesintisi haricinde hiçbir kesinti yap?lmadan, varsa yat?r?m gelirleriyle birlikte on i? günü içinde size iade edilir.
Emeklilik ?irketi teklifi reddederse ne olur?
Emeklilik ?irketi teklifi reddederse, verilen ödeme talimatlar? iptal ettirilir ve varsa yapt???n?z tüm ödemeler hiçbir kesinti yap?lmadan 5 i? günü içinde size iade edilir.
Sistemden emeklilik hakk?m? elde etmeden önce ayr?labilir miyim?
Sistemden ç?k??ta, sistemde elde etti?iniz yat?r?m getirisine isabet eden tutar üzerinden, sistemde geçirdi?iniz süreye ba?l? olarak de?i?en oranlarda gelir vergisi kesintisi yap?l?r.
Emeklili?e hak kazanmadan ayr?lman?z durumunda vergi kesintisine ek olarak, ürününüzün yap?s?na göre giri? aidat? da ödeyebilirsiniz.
Bireysel emeklilik mevzuat?na nas?l ula?abilirim?
Bireysel emeklilik sistemi ile ilgili tüm mevzuata ula?mak için lütfen t?klay?n?z.
Bireysel emeklilik konusunda yararlanabilece?im internet siteleri hangileridir?
| Türkiye Sigorta Reasürans ve Emeklilik ?irketleri Birli?i için t?klay?n |
| T.C. Hazine Müste?arl??? Bireysel Emeklilik Sistemi için t?klay?n |
| T.C. Hazine Müste?arl??? için t?klay?n |
| Sermaye Piyasas? Kurulu için t?klay?n |
| T.C. Kimlik Numaran?z için t?klay?n |
| T.C. Merkez Bankas? için t?klay?n |
| T.C. Maliye Bakanl??? için t?klay?n |
| ?stanbul Menkul K?ymetler Borsas? için t?klay?n |
| TOBB Sigortac?l?k Müdürlü?ü için t?klay?n |